پیشگیری و درمان آفت دهانی به چه روش هایی امکان پذیر است؟

قطعاً همه ما زخم ها و ضایعات دهانی را حتی برای یک بار هم که شده تجربه کرده ایم. زخم هایی گرد یا بیضوی زرد و خاکستری که هاله ای قرمز رنگ اطراف آن را پوشانده است. این زخم ها ابتدا عود کرده و پس از مدتی شروع به بهبود می کنند. آنها معمولاً برای درمان به پزشک نیاز ندارند و خود به خود پس از مدتی ترمیم می شوند. این زخم ها، آفت یا ضایعات عودکننده دهانی نامیده می شوند و جامعه زنان را بیشتر از مردان درگیر کرده است. سنین بزرگسالی و بین ۳۵ تا ۴۵ سال، بیشترین تعداد مبتلایان به آفت وجود دارد. اما در کودکان بین ۷ تا ۱۲ سال، کمترین آفت در دهان ایجاد می شود. درمان خاصی برای از بین بردن زخم های گرد موجود در دهان وجود ندارد. راهکارهای موجود تنها می تواند دوره بهبودی را کمی کوتاه تر کرده و درد را تسکین دهد. شاید آفت های شما خفیف باشد و اصلا ضرورتی برای استفاده از این راه ها نداشته باشید. اما بهتر است بدانید که آفت ها در برخی مواقع از شدت درد، افراد را از خوردن، خوابیدن و حتی صحبت کردن بازمی دارد. به همین دلیل به انبال یک راه برای تسکین درد خود هستند.

دوران بهبودی افت ها چند روز است؟
برای آگاهی از دوران بهبودی افت ها، باید ابتدا از نوع آن آگاه شوید. بر اساس عمق و بزرگی زخم ها، سه نوع آفت وجود دارد. در نوع اول که فرعی نام دارد، زخم ها کوچک و سطحی بوده و در همه جای دهان به جز لثه، کام و روی زبان دیده نمی شود. زخم ها دوران بهبودی کوتاهی دارند و فرد را خیلی اذیت نمی کنند. اما در نوع دوم که اصلی نام دارد، زخم ها روی لثه، کام و زبان را نیز درگیر کرده و عمق بیشتری دارد. ترمیم این زخم ها مدت زمان بیشتری نیاز دارد و کمی دردناک به نظر می رسد. اما دردناک ترین و سخت ترین آفت ها، شبه تبخالی نام دارند که دلیل نامگذاری آن نزدیک بودن و گروهی بودن زخم های ایجاد شده است. زخم های کوچک تر به تدریج به هم پیوسته و به زخمی بزرگ تبدیل می شود. زخم بزرگ ایجاد شده بسیار دیر بهبود یافته و در صورت از بین رفتن به سرعت بازمی گردد.

به طور کلی دلیل سر در آوردن آفت در دهان چیست؟
دلایل مختلفی برای ایجاد آفت مورد بررسی قرار گرفته و نقش آنها اثبات شده است. تغذیه در ایجاد این ضایعات دهانی بی تاثیر نیست و ممکن است فرد به دلیل حساسیت به برخی از خوراکی ها دچار التهاب و آفت شود. عملکرد اشتباه در پاکسازی دهان و دندان مثل نخ دندان، مسواک می تواند به لثه ها آسیب وارد کرده و زخم هایی را ایجاد کند. تغییرات هومون استروژن، در زنان می تواند باعث التهاب لثه و آفت شود. کمبود برخی ویتامین ها در بدن مثل ویتامین سی، سوء تغذیه، کم خونی (کمبود فولیک اسید و آهن) را نیز می توان به این دلایل اضافه کرد. در رابطه با نقش استرس و اضطراب با ایجاد آفت تحقیقات گسترده ای صورت گرفته و وجود رابطه مستقیم بین این دو تایید شده است. برخی مواقع استفاده از داروهایی خاص یا قرار گرفتن در مراحل شیمی درمانی می تواند موجب ایجاد آفت شود.

آیا امکان درمان آفت وجود دارد؟
همانگونه که در ابتدا اشاره کردیم، راه قطعی برای از بین بردن سریع زخم های دهانی وجود ندارد. اما راهکارها و داروهایی طراحی شده که می تواند درد آنها را تسکین داده و زمان بهبودی را کوتاه تر کند. درمان های متنوع هم به صورت دارویی و هم سنتی ارائه شده اند. اما مهم است که بدانید با رعایت بسیاری از موارد، امکان ایجاد آفت در دهان تا حد زیادی کاهش می یابد. مهم ترین مسأله، رعایت اصول بهداشتی است. در وهله اول باید محیط دهان، کاملا بهداشتی و پاک باشد. مسواک به موقع، منظم و اصولی، نخ دندان و استفاده از آب نمک، تا حد زیادی خیال شما را از این بابت راحت می کند؛ اما کافی نیست. داشتن تغذیه مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن، ضروری به نظر می رسد. از خوراکی هایی استفاده کنید که سرشار از ویتامین ها و پروتئین ها باشد و بتواند در برابر این زخم ها از شما دفاع کند. میوه ها، سبزیجات و غلات از جمله مواردی هستند که باید در رژیم غذایی گنجانده شود. در کنار رعایت اصول بهداشتی و تغذیه، توجه به محیط زندگی اهمیت زیادی دارد که باید آرام و به دور از استرس باشد.

درمان های دارویی آفت را بهتر بشناسید.
شرکت های داروسازی هر روزه محصولات جدیدتری در این رابطه تولید و روانه بازار می کنند. اگر متقاضی استفاده از درمان های دارویی هستید بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کرده و از او مشورت بگیرید. داروهای موجود در این زمینه به صورت دهانشویه، ژل، اسپری و پماد هستند. شرکت های داروسازی ایرانی پیشرفت های خوبی در این زمینه داشته و محصولاتی با تاثیرگذاری بالا تولید کرده اند.

درمان های سنتی آفت را بهتر بشناسید.
شاید ندانید که با بسیاری از مواد طبیعی پیرامون خود می توانید آفت های دهانی را تسکین داد یا سریع تر درمان کرد. قرار دادن یخ، کیسه یخ شده چای سبز، عسل، روغن نارگیل، شیرین بیان، آلوئه ورا و بسیاری موارد دیگر بر روی زخم تا حد زیادی در بهبودی آن تاثیر دارد. قرقره کردن آب و نمک قبل از خواب، محیط دهان را ضد عفونی کرده و زخم ها را سریعتر ترمیم می کند. طب سنتی با استفاده از گیاهان دارویی بسیار متنوعی که در اختیار دارد، راهکارهای بیشماری را در این رابطه معرفی کرده است که ما در اینجا فقط به مواردی از آنها اشاره کرده ایم. اما نکته ای که باید در درمان آفت به آن توجه کنید ویژگی های آفت است. گاهی آفت از لحاظ ظاهر مشابه تومورهای خوش خیم و بدخیم دهانی و یا قارچ است. به همین دلیل اگر خبری از بهبود زخم نبود یا مواردی مثل تب، عفونت و خونریزی مشاهده کردید بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید و خودسر درمان را ادامه ندهید.