پودر مل
پودر مل چیست؟
پودر مل یا در انگلیسی marble dust به پودر مرمر نیز معروف است. این پودر گاها از سنگ مرمر تهیه می شود. پودر مل و سنگ آهک هر دو دارای فرمول شیمیایی CaCo3 هستند و به نوعی هر دو از کربنات کلسیم به وجود آمدند. این ماده به طور عمده در صنایع ساختمان سازی استفاده می شود.از پودر مل به عنوان ماده اصلی در بتونه سازی استفاده می‌کند؛ که به آن گل بتونه می گویند. این پودر سفید رنگ به همراه آب خمیر اصلی که از آن بتونه به دست می آید را تشکیل می دهد.
کاربرد پودر مل
در نقاشی ساختمان تهیه لاک های شیمیایی به طور عمده از پودر مل استفاده می شود. همچنین در صنایع خمیر دندان سازی و مجسمه سازی از پودر مل به عنوان عامل سفید کننده استفاده خواهد شد. استفاده از آن در صنایع خمیر دندان، بیشتر به دلیل وجود کلسیم در این ماده می باشد که عامل اصلی سازنده دندان ها و استخوان هاست. در صنایع عطرسازی و لاستیک سازی نیز از این پودر به عنوان ماده ی اولیه استفاده می کنند.
تفاوت پودر مل و سایر مواد
برای تشخیص این پودر از مواد دیگر می توان به دانه بندی آن توجه کرد؛ پودر مل دارای دانه بندی بسیار ریز و مانند آرد است. همچنین این ماده سبک و کم حجم است و در آب به آسانی حل خواهد شد. این پودر پس از از دست دادن رطوبت و خشک شدن از مقاومت بالایی برخوردار است و چسبندگی فوق العاده ای به سطوح مختلف دارد.
کاربرد پودر مل در بتونه
همانطور که می دانید بتونه ماده ای خمیری شکل است که در ساختمان سازی برای پر کردن حفرات، زدگی ها و ترک خوردگی های سطح در چوب و دیوار گچی یا فلزات به کار می رود. با استفاده از بتونه در صنعت و ساختمان سازی سطح یک دست و صاف ایجاد کرده و برای رنگ زدن آماده می شود. به طور کلی چند نوع بتونه مختلف وجود دارد؛ بتونه چوب، سر چوب و بتونه خودرنگ.
در تولید بتونه خودرنگ به میزان زیاد از پودر مل استفاده می شود. این ماده، بتونه هم رنگی نیز نامیده می شود. ترکیب تشکیل دهنده این ماده پودر های معدنی و بتونه سیریشی است. در تهیه بتونه سیریشی از مخلوط پودر مل آب و سیریش استفاده می کنند. در مواردی که سطح نهایی احتیاج به رنگ آمیزی نداشته باشد، از این نوع بتونه برای همسان سازی سطح استفاده می کنند.
نحوه ساخت بتونه خود رنگ از پودر مل به این صورت است: ابتدا رنگ مورد نظر را انتخاب کرده و مقداری پودر مل با رنگ مخلوط می‌شود. رنگ و پودر مل را به طور کامل با هم مخلوط کرده تا مایع یک دست حاصل شود. پس از به عمل آوردن این بتونه، برای سریع سفت شدن آن و جلوگیری از حرکت کردن بتونه روی سطح، مقدار بسیار کمی آب سرد به آن اضافه می کنند. غلظت رنگ و مقدار پودر مل در روان یا سفت بودن این نوع بتونه تاثیرگذار است. به عنوان مثال غلظت رنگ را می توان از این طریق معلوم کرد. با اضافه کردن تینر به رنگ محلول را شل و روان می سازند و با اضافه کردن پودر مل بتونه ی حاصل سفت شده و قوام بیشتری دارد.
مشکل اصلی در ساخت بتونه از پودر مل تفاوت چگالی پودر و رنگ می باشد. رنگ به دلیل چگالی بیشتر، در سطح زیرین محلول رسوب کرده و پودر مل به صورت سرباره روی آن تجمع می‌کند. بنابراین با هم زدن بی وقفه آن می توان محلول یک دست حاصل کرد. توجه داشته باشید که برعکس تهیه بقیه مواد که با اضافه کردن آب باعث رقیق تر شدن آن خواهیم شد. در تهیه بتونه از پودر مل اضافه کردن آب موجب سفت شدن محلول می شود. چرا که پودر مل با آب واکنش داده و ماده ای سفت تر و با قوام بیشتر تولید می کند. بنابراین اگر بتونه حاصل شده بسیار شل باشد نشان دهنده ی زیاد بودن تینر رنگ در آن است. برای رفع این مشکل با اضافه کردن پودر مل و گاهی آب و رنگ باعث سفت شدن محلول خواهند شد.
از پودر مل همچنین در تهیه بتونه پلاستیک نیز استفاده می شود. این نوع بتونه از ترکیب پودر مل و رنگ پلاستیک ایجاد می شود. همچنین افزودن چسب چوب به آن موجب افزایش چسبندگی محلول خواهد شد. اما مخلوط کردن این مواد با یکدیگر کار ساده ای نیست و به تجربه و مهارت احتیاج دارد.
