دشمنان قلب را بشناسید و راهشان را در زندگی سد کنید
قلب یکی از مهم ترین اندام های حیاتی در بدن است و سلامتی آن می تواند عملکرد سایر بخش ها را تا حدودی تضمین کند. سلامت قلب از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و برای درک بهتر این جمله باید بگوییم که از لحاظ مرگ و میر انسان ها، جایگاه دوم در اختیار بیماری های قلبی و عروقی است. به همین دلیل انسان ها موظفند در طول زندگی، به فکر سلامت قلب خود باشند و از رفتارهای پرخطر اجتناب کنند. بسیاری از رفتارها و عادت های روزانه، صدمات زیادی به قلب وارد کرده و به منزله یک دشمن خطرناک عمل می کنند. شما بسیاری از این رفتارها را در روز انجام می دهید؛ بدون اینکه از خطرات آنها اطلاع داشته باشید. در این مقاله سعی شده برای افزایش سطح آگاهی شما عزیزان، دشمنان قلب معرفی و مورد بررسی قرار گیرد.
استرس: رفتارهایی همچون استرس و اضطراب، دلهره، تنش، عصبانیت و نگرانی صدمات جدی به قلب وارد کرده و در ایجاد بیماری های قلبی عروقی، نقش بزرگی دارد. از عوارض این رفتارها می توان به افزایش تپش قلب و فشار خون اشاره کرد. در صورت تکرار این حرکات، افزایش فشار دائمی شده و احتمال حمله قلبی بیشتر می شود. راه های زیادی برای کنترل احساسات و آرام شدن وجود دارد و هر کس به یک روش تمایل بیشتری دارد. برخی با چند نفس عمیق، قدم زدن، رفتن به محیط بیرون یا صحبت کردن با دیگران آرام می شوند.
بی تحرکی: بی تحرکی منشأ اصلی ایجاد بیماری و اختلال در اندام ها و بخش های مختلف بدن، از جمله قلب است. در مقابل داشتن فعالیت های منظم و اصولی و ورزش روزانه، تا حد زیادی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد. البته اگر دچار بیماری خاصی هستید، حتماً قبل از ورزش با پزشک خود مشورت کنید. برخی بیماران اجازه ورزش یا انجام برخی حرکات را ندارند و باید زیر نظر پزشک فعالیت بدنی داشته باشند. در مجموع ورزش مزایای زیادی برای سلامت قلب دارد و فواید آن به شرح زیر می باشد:
- تقویت عضله های قلب و بالا رفتن قدرت پمپاژ خون. در نتیجه قلب با هر بار پمپاژ حجم بیشتری از خون را به اندام های مختلف فرستاده و برای این کار به ضربان قلب بالا نیاز نیست.
- گشاد شدن رگ های خونی و بهبود وضعیت جریان خون در آنها
- کاهش فشار خون به دلیل گشاد شدن رگ ها
- اهش کلسترول و چربی خون و در نتیجه دیواره سالم رگ ها
- متعادل شدن قند خون
- بهتر شدن اکسیژن رسانی به بخش های مختلف بدن به دلیل افزایش هموگلوبین خون
تنهایی: گوشه گیری و تنهایی، بر عملکرد قلب تأثیر منفی دارد. سعی کنید با تقویت و گسترش رابطه خود با دیگران، یک زندگی شاد و فارق از افسردگی داشته باشید. این گونه زندگی کردن، عمری طولانی و سالم تر را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
بی توجهی به بهداشت دهان و دندان: این موضوع که بیماری های دهان و دندان، ارتباط مستقیمی با بیماری های قلبی دارند، بارها توسط محققان بررسی و اثبات شده است. در حالت طبیعی محیط دهان برای رشد و گسترش باکتری ها بسیار مناسب است. اما می توان با مسواک زدن، نخ دندان، آب نمک و …، رشد باکتری ها را کنترل کرد. این کارها علاوه بر کنترل باکتری ها از شکل گیری و تجمع پلاک ها در دهان و لثه جلوگیری می کند. اگر لثه های یک فرد سالم باشد، باکتری ها نمی توانند خود را به جریان خود بدن برسانند. اما در صورت ملتهب یا صدمه دیدن لثه ها، باکتری ها وارد جریان خون شده و به شریان های قلبی می رسند. در نتیجه انواع مشکلات قلبی عروقی را پایه ریزی می کنند. اختلالات ایجاد شده شامل انسداد رگ های خونی توسط باکتری ها می باشد. باکتری ها در این حالت به پلاک های چربی موجود در رگ ها متصل و لخته را ایجاد می کنند. این لخته ها می تواند منجر به سکته قلبی شود. همچنین پوشش داخلی دریچه های قلبی می تواند تحت تأثیر باکتری ها دچار عفونت شود.
بی توجهی به برخی علائم ظاهری: کوچک ترین اختلال در عملکرد قلب می تواند خود را با علائمی نشان دهد. به همین دلیل، هر تغییر در عملکرد یا بدن خود را جدی گرفته و سریعاً آن را به پزشک خود اطلاع دهید. به عنوان مثال بالا رفتن فشار در قفسه سینه، درد در دست چپ، درد در سمت قلب و از ناحیه پشت و بسیاری موارد دیگر. یکی دیگر از این علائم که بیشتر افراد به آن توجهی ندارند، خر و پف است. البته این به معنی خطرناک بودن همه نوع خروپف نیست. اما اگر همراه با خستگی مفرط باشد می تواند نشانه بیماری آپنه انسدادی خواب باشد. در این اختلال، طی مقاطعی در خواب نفس قطع می شود. این حرکت تا صبح می تواند ده ها بار تکرار شده و عملیات اکسیژن رسانی به مغز و سایر اندام ها را با مشکل روبرو کند. در نتیجه فشار خون ناگهانی افزایش یافته و به قلب آسیب وارد می شود.
بی توجهی به رژیم دارویی: بسیاری از افراد دارای زمینه بیماری قلبی عروقی با مراجعه به پزشک، موظف به رعایت رژیم دارویی تجویزی هستند. مبتلایان به فشار خون و چربی خون بالا از جمله این افراد هستند. نکته مهمی که در این رابطه وجود دارد، استفاده منظم از داروها و خودداری از قطع ناگهانی آنهاست. حمله و سکته قلبی در کمین این گونه افرادی است که به صورت خودسر، مصرف داروهای خود را به تعویق انداخته با قطع می کنند.
تغذیه نامناسب: سلامت قلب ارتباط مستقیمی با نوع تغذیه دارد و رعایت آن می تواند در پیشگیری از بیماری های مرتبط با آن موثر باشد. آنچه که بیش از همه اهمیت دارد، بررسی میزان چربی، قند و نمک در غذاهاست. وفور این مواد در وعده های غذایی، میزان کلسترول، قند و فشار خون را افزایش می دهد. افزایش هر کدام از این موارد، زمینه را برای بیماری های قلبی عروقی فراهم می کند. این مواد در فست فود و غذاهای فرآوری شده به میزان زیادی وجود دارد. به همین دلیل بهتر است در استفاده از آنها در برنامه غذایی خود بازنگری کنید. استفاده از سبزیجات و میوه های تازه نیز اثری شگفت انگیز در سلامت قلب دارد. به نحوی که افزایش دفعات مصرف این مواد در روز، از سه مرتبه به پنج مرتبه، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را تا ۲۰ درصد کاهش می دهد. لازم به ذکر است که مصرف غلات سبوس دار را در روز فراموش نکنید. یکی از نکات مهم در برنامه ریزی وعده های غذایی، این است که علاوه بر کالری، میزان مواد مغذی مورد نیاز بدن را در نظر بگیرید.
بی اعتنایی به فواید قهوه: تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با خواص قهوه و اثرات آن بر سلامت قلب صورت گرفته و همه آنهو به یک نتیجه مشترک رسیده اند. افرادی که قهوه مصرف می کنند، در مقایسه با سایرین کمتر دچار مشکلات قلبی عروقی می شوند. در واقع قهوه با بهبود جریان خون و عملیات اکسیژن رسانی، موجب سلامت قلب می شود. البته نوشیدن قهوه حد مشخصی دارد و نباید در استفاده از آن زیاده روی کرد. لازم به ذکر است که قهوه برای برخی بیماران مثل افراد دارای تومورهای خاص، مضراتی دارد و بهتر است قبل از مصرف با پزشک مربوطه مشورت شود.
استعمال دخانیات خصوصاً سیگار: سیگار یکی از رفتار های پرخطر و غلطی است که سالانه افراد زیادی را به کام مرگ می کشاند. همه استعمال کنندگان دخانیات از مضرات سیگار و آسیب هایی که به بدن خود وارد می کنند واقفند؛ اما به سادگی از آن عبور کرده و فقط زمان بیماری به خود می آیند. این عادت غلط، نه فقط قلب بلکه سیستم گوارشی، بینایی، شنوایی، چشایی، تولید مثل و … را نیز دچار مشکل می کند. این مشکلات برای افراد زمینه دار در مشکلات قلبی عروقی مثل بیماران دیابتی، چاق یا دارای فشار خون و چربی بالا، بیشتر نمود پیدا می کند. با مصرف سیگار، پلاک هایی در سرخرگ ها و سیاهرگ ها ایحاد شده و ان را به مرور تنگ می کند. در نتیجه فشار خون و ضربان قلب افزایش می یابد. به این وضعیت تصلب شراین می گویند. اگر این وضعیت ادامه دار باشد، رگ تنگ شده بسته و مسدود می شود که به ان انسداد شراین می گویند. بر اساس اینکه رگ مسدود شده مربوط به چه بخشی باشد، علائم رخ داده متفاوت خواهد بود. از عوارض دیگر استفاده از سیگار و سایر دخانیات می توان به التهاب رگ ها، غلیظ شدن خون و اختلال در اکسیژن رسانی و افزایش چربی مضر خون اشاره کرد.
نوشیدن الکل: در گذشته بسیاری از مردم اعتقاد داشتند که نوشیدن الکل احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری های قلبی را کاهش می دهد. اما امروزه محققان زیادی در سراسر جهان بر روی این موضوع کار کرده و این موضوع را نفی کرده اند. تنها در یک مورد تحقیق وزارت بهداشت انگلستان، مشخص شد که احتمال بروز انواع بیماری های قلبی عروقی مانند حمله و ایست قلبی، فشار خون بالای منجر به فوت، سکته مغزی و آنوریسم آئورت با مصرف الکل افزایش می یابد. بنابراین وقتی تمامی جوانب مصرف الکل بررسی می شود، آنچه به دست می آید این است که الکل علاوه بر اینکه هیچ سود و فایده ای برای سلامتی ندارد، ضرر هم دارد. میزان آسیب های این نوشیدنی به حدی است که سازمان بهداشت جهانی به تازگی در مورد سرطان ها و سایر بیماری های ناشی از آن هشدار داده است.
