کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 یا B9

کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 یا B9 ( که به صورت معمول به آن فولیک اسید یا فولات هم گفته می شود) زمانی رخ می دهد که کمبود ویتامین B12 یا فولات در بدن موجب تولید گلبول های قرمزی در خون شود که به صورت غیرطبیعی بزرگ هستند و نمی توانند به درستی عمل کنند.

گلبول های قرمز خون اکسیژن را به وسیله ی ماده ای به نام هموگلوبین در سرتاسر بدن انتقال می دهند. کم خونی یا آنمی یک اصطلاح عمومی ست برای شرایطی که گلبول های قرمز خون کمتر از حالت عادی هستند و یا میزان کمتری هموگلوبین در هر یک از این سلول ها وجود دارد.

کم خونی انواع مختلفی دارد که هر یک به علت خاصی اتفاق می افتد. برای مثال، کم خونی ناشی از فقر آهن که رایج ترین نوع کم خونی ست زمانی اتفاق می افتد که در بدن میزان آهن پایین باشد.

علائم کمبود ویتامین B12 یا فولات
ویتامین B12 و فولات چندین عملکرد مهم در بدن دارند از جمله سالم نگه داشتن سیستم عصبی بدن. کمبود هر یک از این ویتامین ها می تواند طیف وسیعی از مشکلات را ایجاد کند، از جمله:

  • احساس خستگی شدید
  • کمبود انرژی
  • خواب رفتگی و گِزگِز اندام های بدن
  • زبان درد و قرمز شدن زبان
  • زخم های دهانی
  • ضعف عضلات بدن
  • اختلال بینایی
  • مشکلات روحی و روانی که می تواند شامل افسردگی و سردرگمی باشد
  • مشکلات مربوط به حافظه، درک و قضاوت

همچنین این مشکلات ممکن است زمانی که شما با کمبود ویتامین B12 یا فولات مواجه هستید اما کم خونی ندارید، بروز کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر فکر می کنید به کمبود ویتامین B12 یا فولات مبتلا هستید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص کمبود این ویتامین ها می تواند براساس علائم آن و یا نتایج آزمایش خون باشد. تشخیص و درمان سریع کمبود این دو ویتامین بسیار مهم است چرا که برخی از علائم ناشی از آن ممکن است با درمان به موقع از بین برود اما صدماتی که این شرایط به بدن وارد می کند ممکن است غیرقابل درمان و برگشت ناپذیر باشد.

علل کمبود ویتامین B12 یا فولات
تا کنون علل مختلفی برای کمبود این دو ویتامین شناسایی شده است؛ از جمله:

  • کم‌خونی پرنیشیوز _ که یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول های سالم حمله می کند و مانع از جذب ویتامین B12 از غذا توسط بدن می شود. این مورد شایع ترین علت کمبود ویتامین B12 در کشور انگلستان است.
  • کمبود این ویتامین ها در رژیم غذایی _ که چندان رایج نیست اما ممکن است زمانی که شخصی رژیم غذایی گیاه خواری، رژیمی سریع برای کاهش وزن یا به صورت کلی رژیم غذایی نامناسبی را برای طولانی مدت دنبال می کند اتفاق بیافتد.
  • داروها_ داروهای خاصی مانند داروهای ضد انعقاد خون یا مهارکننده های پمپ پروتونی (PPIs) می توانند بر میزانی که بدن می تواند از این ویتامین ها جذب کند تاثیر بگذارد.

کمبود این دو ویتامین در افراد مسن بیشتر دیده می شود که شامل ۱ نفر از هر ۱۰ فرد ۷۵ ساله یا بالاتر، و ۱ نفر از هر ۲۰ نفر فرد ۶۵ تا ۷۴ ساله می باشد.
درمان کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 یا فولات عموم کسانی که به این نوع از کم خونی دچارند به راحتی با تزریق ویتامین و یا مصرف دارو می توانند کمبود ویتامین خود را درمان کنند. معمولا مکمل های ویتامین B12 در ابتدا به صورت تزریقی تجویز می شود. سپس بسته به اینکه کمبود ویتامین B12 مربوط به رژیم غذایی باشد یا خیر این ویتامین به صورت قرص بین وعده های غذایی و یا تزریق منظم تجویز می شود. ممکن است نیاز باشد این درمان را تا مدتی بسیار طولانی انجام دهید.

قرص های فولیک اسید برای بازیابی سطح فولات در بدن تجویز می شوند. معمولا نیاز است که این قرص ها به مدت چهار ماه مورد استفاده شخص قرار بگیرد.

در برخی موارد، بهبود رژیم غذایی می تواند به درمان این بیماری و جلوگیری از تکرار آن کمک کند. ویتامین B12 در گوشت، ماهی، تخم مرغ، لبنیات و غذاهای مخصوص غنی شده یافت می شود. بهترین منابع فولات عبارت اند از سبزیجات سبز مانند بروکلی، نخود فرنگی و کلم بروکسل (کلم فندقی).

اگر کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 یا فولات درمان نشود چه اتفاقی می افتد

کمبود این دو ویتامین حتی در صورتی که شخص به کم خونی دچار نباشد می تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد. عوارض احتمالی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • مشکلات در سیستم عصبی بدن
  • ناباروری موقت
  • مشکلات قلبی
  • مشکلات در زمان حاملگی و زایمان

بزرگسالانی که به کم خونی شدید دچارند در معرض خطر ابتلا به نارسایی قلبی هستند.

برخی از مشکلات ناشی از کم خونی با درمان مناسب برطرف می شود اما برخی، مانند مشکلات سیستم عصبی، ممکن است دائمی باشد.

فیسبوک توییتر گوگل + لینکداین تلگرام واتس اپ کلوب

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *